برای بیشتر افراد، تلانژکتازی صرفاً یک مشکل زیبایی است و هیچ خطری برای سلامتی ایجاد نمی کند. در این مقاله، شما با علائم رگ های عنکبوتی، دلایل ایجاد آن و زمان بروز عوارض یا مشکلات جدی تر، آشنا خواهید شد. همچنین خواهید آموخت که اگر تلانژکتازی شما به اندازه ای جدی است که نیاز به درمان داشته باشد، چه کاری باید انجام دهید.
تلانژکتازی چیست؟
رگ های عنکبوتی که به آن ها تلانژکتازی هم گفته می شود، رگ های خونی کوچک و گشاد شده ای هستند که درست زیر سطح پوست شکل می گیرند. با وجود اینکه رگ های عنکبوتی اغلب پاها را درگیر می کنند، اما ممکن است در هر جای بدن ظاهر شوند.
تلانژکتازی چه علائمی دارد؟
تلانژکتازی معمولاً بدون درد است، اما در برخی موارد ممکن است بیمار دچار علائمی مانند درد یا سوزش شود. رگ های عنکبوتی می توانند در هر نقطه ای از بدن ایجاد شوند، اما پاها بیشتر از سایر نواحی مستعد ایجاد این نوع رگ ها هستند. ظاهر این رگ ها پیچ خورده و رنگشان از صورتی یا قرمز تا آبی و بنفش متغیر است. این رگ های تار مانند، معمولاً در عمق یک میلی متر یا کمتر زیر پوست قابل رؤیت می باشند.
اگرچه تلانژکتازی با نام رگ های عنکبوتی شناخته می شود، اما این عارضه می تواند در سیاهرگ ها و در سرخرگ ها رخ دهد. هر فردی در برهه ای از زندگی ممکن است دچار این مشکل شود، اما در سنین ۳۰ تا ۵۰ سالگی بیشترین احتمال ابتلا به رگ های عنکبوتی وجود دارد.
مطالعات متعددی نشان داده اند که احتمال ایجاد رگ های عنکبوتی در زنان بیشتر است. بر اساس تحقیقات صورت گرفته، زنان (به ویژه زنانی که بارداری های متعدد داشته اند) ۴ برابر بیشتر از مردان در معرض تلانژکتازی قرار دارند.
در موارد نادر، رگ های خونی سطحی ممکن است پاره شده و باعث خونریزی شوند. اما برای اکثر افراد، رگ های عنکبوتی صرفاً یک مشکل زیبایی محسوب می شود.
در نوع خاصی از تلانژکتازی به نام تلانژکتازی هموراژیک ارثی (HHT) یا سندرم اوسل ر- وبر – راندو، بد شکلی رگ ها ارثی بوده و می توانند مشکلات دیگری را در سراسر بدن ایجاد کنند، از جمله:
- خونریزی های مکرر بینی
- خونریزی دستگاه گوارش
- ناهنجاری های شریانی – وریدی (AVM)
- تغییرات غیر طبیعی در الگو های جریان خون (shunting)
- کم خونی
علل ایجاد تلانژکتازی چیست؟
اگرچه برخی از انواع تلانژکتازی ارثی هستند، اما این مشکل معمولاً با موارد زیر در ارتباط است:
- افزایش سن
- روزاسه
- چاقی
- ژنتیک
- بارداری
- قرار گرفتن در معرض آفتاب
- مصرف کرم های استروئیدی
- ضربه یا آسیب
- واریس
در حالی که برخی افراد با دیدن تلانژکتازی فکر می کنند دچار بیماری عروقی یا خونی شده اند، باید بدانید که تنها کمتر از ۲۵ درصد مواقع، رگ های عنکبوتی می توانند با نارسایی وریدی یا ضعف رگ ها در ارتباط باشند.
چندین بیماری دیگر می تواند علائمی مثل رگ های عنکبوتی را ایجاد کند که از میان آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آتاکسی – تلانژکتازی
- سندرم بلوم
- تلانژکتازی مادرزادی پوست مرمری
- تلانژکتازی هموراژیک ارثی (سندرم اوسلر – وبر – راندو)
- سندرم کلیپل – ترنوی – وبر
- نووس فلامئو (لکه شرابی)
- روزاسه
- بیماری استرج – وبر
- زردپوستی ژنتیکی
- لوپوس
- سندرم CREST (کلسینوز، پدیده ریودو، اختلال حرکتی مروارید، اسکولروداکتیلی و تلانژکتازی)
- اسکلرودرمی
علاوه بر بیماری هایی که باعث تلانژکتازی شده یا علائمی مثل رگ های عنکبوتی دارند، رگ های عنکبوتی همچنین ممکن است نشانه ای از وجود مشکلات سیستمیک دیگر مانند آرتریت روماتوئید، مشکلات کبدی و اختلالات تیروئید نیز باشد.
چه دارو هایی می توانند باعث تلانژکتازی شوند؟
برخی داروها ممکن است خطر ابتلا به رگ های عنکبوتی را افزایش دهند، از جمله:
- داروهای رقیق‌کننده خون
- استروئیدها
- قرص های ضد بارداری
- مکمل های هورمونی
دارو هایی که افزایش فشار خون نیز می توانند در ابتلا به این بیماری تأثیر گذار باشند.
چگونه تلانژکتازی را درمان کنیم؟
معمولاً نیازی به درمان تلانژکتازی نیست! اگر علائمی مثل درد، سوزش، خونریزی یا موارد دیگر را تجربه نمی کنید، ممکن است تصمیم بگیرید هیچ اقدامی در مورد رگ های عنکبوتی خود انجام ندهید. با این حال، اگر ظاهر این رگ ها اذیتتان می کند، چندین گزینه درمانی برای از بین بردن رگ های عنکبوتی وجود دارد:
- لیزر درمانی: گزینه های مختلفی برای لیزر درمانی وجود دارد و پزشک شما با توجه به اندازه و محل تلانژکتازی، مناسب ترین لیزر را پیشنهاد کند.
- برداشتن فیزیکی: رگ های عنکبوتی کوچک را می توان با روشی به نام میکروفلبکتومی و با استفاده از یک اکسترکتور کوچک قلاب دار برداشت. انواع دیگری از فلبکتومی وجود دارد که می توان از آن ها برای رگ های بزرگ تر (مانند رگ های واریسی)، استفاده نمود.
- گرما: در روش ترموکواگولاسیون، برای بستن رگ آسیب دیده از گرما استفاده می شود. پزشک با استفاده از گرما، رگ های عنکبوتی شما را سوزانده و در نهایت رگ توسط بدن جذب می شود.
- اسکلروتراپی: اسکلروتراپی معمولاً ترکیبی از چندین تکنیک می باشد. در روش اسکلروتراپی، دارویی به نواحی آسیب دیده تزریق می شود. این دارو باعث کوچک شدن یا خشک شدن رگ خونی آسیب دیده شده و سپس رگ ها با فلبکتومی برداشته، یا توسط بدن جذب می شوند.
کرم های موضعی و پمادهای بدون نسخه (OTC) برای از بین بردن تلانژکتازی مؤثر نیستند.
عوارض و عوامل خطر مرتبط با تلانژکتازی
بیماری تلانژکتازی ساده عوارض خاصی نداشته و بیشتر از لحاظ زیبایی برای بیمار ناخوشایند است! البته، برخی از انواع نادر رگ های عنکبوتی، مانند HHT، می توانند منجر به مشکلات خونریزی شوند.
رگ های عنکبوتی ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد، اما چندین عامل خطر وجود دارد که ممکن است احتمال مشاهده این علائم را افزایش دهد، از جمله:
- بارداری
- سیگار کشیدن
- چاقی
- کم تحرکی
تلانژکتازی گسترده یا رگ های عنکبوتی بزرگ می توانند منجر به عوارضی مانند زخم های باز و خونریزی شوند.
آیا آزمایش هایی برای تشخیص علت تلانژکتازی وجود دارد؟
پزشک ممکن است برای تعیین علت دقیق تلانژکتازی تعدادی آزمایش تجویز کند. این آزمایش ها عبارتند از:
- آزمایش خون
- اسکن های توموگرافی کامپیوتری (CT)
- آزمایش های عملکرد کبد
- اشعه ایکس (X-ray)
معاینه فیزیکی، اولتراسوند داپلر و آزمایشی به نام پلی تزموگرافی (plethysmography) نیز می توانند در تشخیص و درمان تلانژکتازی مفید باشند.
زمان مراجعه به پزشک
اگر ظاهر رگ عنکبوتی شما را نگران می کند، بهتر است با پزشک خود در مورد گزینه های درمانی صحبت کنید. در صورت ابتلا به رگ های بزرگ شده (به ویژه در نواحی خاصی مانند چشم) یا خونریزی رگ های عنکبوتی فوراً با پزشک تماس بگیرید. مشکلات ذکر شده ممکن است نشان دهنده مشکل جدی تر عروقی یا حتی بیماری های سیستمی بوده و بیش از یک ناحیه از بدن شما را درگیر کرده باشد.
پرسش‌های متداول
آیا تلانژکتازی مشکلی جدی است؟
تلانژکتازی به ندرت باعث مشکلات جدی سلامتی می شود. اغلب بیماران تنها مشکلات زیبایی، درد و سوزش خفیف را گزارش کرده اند.
آیا تلانژکتازی قابل درمان است؟
برای از بین بردن رگ های عنکبوتی روش هایی مانند لیزر درمانی و دیگر روش های درمانی بسیار مؤثر هستند. با این حال، رگ های عنکبوتی ممکن است در نواحی دیگر بدن مجدداً عود کنند.
آیا تلانژکتازی قابل پیشگیری است؟
برخی افراد از لحاظ ژنتیکی مستعد ابتلا به رگ های عنکبوتی هستند. اما عواملی مانند کاهش وزن، ورزش منظم و استفاده از جوراب های فشرده سازی بهترین راه برای پیشگیری از رگ های عنکبوتی می باشد.
خلاصه
تلانژکتازی همان رگ های عنکبوتی است و معمولاً خطر خاصی ایجاد نمی کند. در موارد شدید، ممکن است منجر به ایجاد زخم شده یا از علائم بیماری های جدی باشند. با این حال، اغلب اوقات، تنها از نظر ظاهری ناخوشایند بوده و نیازی به درمان ندارند.
رگ های عنکبوتی یا تلانژکتازی، ممکن است ناراحت کننده یا نا خوشایند باشند، اما اغلب جای نگرانی ندارند. شما می توانید به راحتی با روش هایی مانند لیزر تراپی، رگ های عنکبوتی خود را درمان کنید! در صورت ابتلا به تلانژکتازی بهتر است با پزشک خود صحبت کنید.
درمان های بدون نسخه و راهکارهای خانگی هیچ تأثیری در درمان رگ های عنکبوتی ندارند! اما شما با انجام اقداماتی می توانید احتمال ابتلا به آن را کاهش دهید.
